آشنايي با تكثير و قلمه زدن گياه “گل يخي”
گل يخ كوچك بومي آفريقاي جنوبي گونه اي گوشتي و چند ساله است كه در فضاي سبز جنوب ايران به وفور كاربرد دارد. به عنوان گياه پوششي مقاوم، گلدار، چندساله و علفي شناخته شده است. در ايران آن را با نام ناز يخي نيز معرفي كرده اند. گل يخي به گرما و خشكي مقاوم است.
گل هايي به رنگ صورتي روشن، سفيد و قرمز دارد كه در طول سال از آنها پوشيده شده است. گل هاي منفرد تا دسته اي در زاويه برگ ها پديد آمده و به طور كلي در روز باز مي شوند، قطر هر كدام از آنها 2/5 cm است. برگ ها، براق، قلبي شكل تا نيزه اي و داراي درازايي به ميزان 3cm هستند. ميوه آن فندقه است و كمي بيش از 1cm طول دارد. ريشه ها گوشتي و ضخيم هستند. ساقه ها چهارگوش تا دايره اي بوده و به طول 60 cm، به صورت مسطح روي زمين، مي رسند.
تكثير گل يخ به چند روش امكانپذير است:
نحوه پرورش گل يخي مراحل كاشت گياه گل يخيبذر گياه گل يخيبذر رسيده را از درختچه بكنيد يا از جائي مطوئن بدست آوريد . آنرا اوائل پائيز در گلخانه يا محلي محفوظ در خاكي كه از شن – خاكبرگ به نسبت دو و يك آماده كرده ايد بكاريد . پس از اينكه گياه سبز و حداقل پنج برگ يا شش برگه شد، آنرا به گلدان ديگري منتقل كرده و بتدريج در هواي آزاد بگذاريد . به اين ترتيب درختچه اي كه كاشته شده در حدود سه يا چهار سال طول ميكشد تا به گل بنشيند .پاجوشمي توان قبل از ظهور گل يعني در اواسط آبان ماه كه هنوز درخت بيدارنشده است از پاجوشهاي بزرگ و شاداب آن با احتياط جدا كرده و در محلي كه مورد نياز است و يا در گلدان كاشت .خوابانيدنازدياد اين درختچه از طريق خوابانيدن پاجوشها يا شاخه هاي نيمه چوبي امكان پذير است .روش تكثير از طريق قلمهروش تكثير از طريق قلمه ساقه به طول 7-6 سانتي متر و داراي برگ 3-2 برگ انتهايي مي باشد و قلمه ها به راحتي در خاك باغچه ريشه دار مي شوند. هميشه بستر مرطوب باشد وزهكش داشته باشد (خروج اب اضافي).قلمه زني در فصل مناسب انجام شود(با توجه به نوع گياه).قلمه در محيطي با دما ورطوبت مناسب ونور غير مستقيم نگه داري شوند-قلمه به صورت اريب زده شود-در صورت برگدار بودن برگهاي پاييني حذف وفقط2-3برگ باقي بگذاريد.از هورمون ريشه زايي استفاده گردد-قلمه داري 4-5 بند بوده وحداقل يك سوم قلمه در بستر فرو رود.
تا زمان ريشه دار شدن بستر قلمه ها هميشه بايد مرطوب باشد، ميتوانيد با كشيدن يك پلاستيك شفاف روي گلدان يا بستر قلمه شرايط گلخانه اي ايجاد نمائيد.دقت كنيد هرچند وقت يكبار براي تبادل هوا پلاستك را برداريد ويا اينكه چند سوراخ در پلاستيك ايجاد نمايد .پس از ريشه دار شدن بايد از دفعات ابياري بتدريج كاسته شود.
در مورد قلمه مهمترين چيز ريشه زايي است وبايد با قطع گل وجوانه گياه و...سعي شود انرژي گياه صرف ريشه زايي شود.اجازه بدهيد تا ريشه دهي كامل شود(حداقل 4-5 سانت)وسپس انرا با دقت ,وبدون جداشدن خاك اطراف ريشه در خاك مناسب بكاريد. قلمه هاي تازه ريشه دار شده را در گلدان كوچكي شروع كنيد و با بزرگ شدن آن تدريجا آنرا به گلدانهاي بزرگ منتقل كنيد.
نيازهاي گياه گل يخيكود دهيدر اواسط پاييز و يك بار ديگر بعد از اتمام گلدهي بايد مقدار كمي كود داده شود.آبيارياين گياه مانند كاكتوسها به خشكي مقاومت دارند زيرا آب را در خود ذخيره مي كنند بنابراين آبياري بايد در حدي انجام شود كه از خشك شدن و پژمردگي آن جلوگيري شود. آبياري بيش از حد، باعث از بين رفتن و پوسيدگي ريشه و گياه مي شود. آب بايد به قدري داده شود كه از پژمردگي و خشك شدن برگ ها جلوگيري شود و آبياري بيش از حد مي تواند باعث پوسيدگي ريشه يا سرخشكيدگي، بويژه در خاك هاي سنگين در آب و هواي داغ شود.خاك:اين گياه در اكثر خاكها به خوبي رشد مي كند فقط بايد توجه داشت كه زهكش خاك مناسب باشد و PH خاك هم بين تا5/6 باشد بهتر است. تركيب خاكي تشكيل شده از 2 قسمت خاك لوم، 2 قسمت ماسه و 1 قسمت خاك برگ برگ پوسيده رشد مطلوبي دارد اما از نظر خاك گياه كم توقعي است و به تقريب در تمام خاك ها رشد مي كند. تكثير گل يخي تكثير گياه گل يخينور و دمااين گياه به نور كامل و آفتاب نياز دارد. اگر نور كم شود رشد طولي زياد مي شود و رشد گياه به سمت رشد علفي رفته و گلدهي كم مي شود. از طرفي بهتر است اين گياه را از سرماي زمستان دور نگه داشت. چون هواي گرم را بهتر مي پسندد و رشد بهتري خواهد داشت.مراقبتهااگر ساقه اي بيش ازحد بلند شد، بهتر است آن را كوتاه كنيم ولي بايد توجه داشت كه در هر بار هرس كردن 2تا3 شاخه را بيشتر هرس نكنيم چون اگر بيشتر شد به گياه استرس وارد مي شود.
هرس قسمت انتهايي ساقه اصلي، موجب تحريك توليد شاخه هاي جانبي و گلدهي بيشتر مي شود.
گلدهي:از اواسط بهار تا اوايل پاييز گل مي دهد.
آفات گياهوجود توده هاي متحرك سفيد رنگ با پوشش آردي وپنبه مانندعلامت وجود افتي به نام شپشك آردآلود است. اين حشره از شيره پرورده گياه تغذيه كرده و باعث افت گياه مي شود. اين حشره پولك دار است و مانند ذره هاي پنبه اي كه توسط پنبه زن حلاجي شده باشد در زير برگ ها و انتهاي دمبرگ و ساقه جمع مي شوند.
محل تجمع آنان بيشتر در درزهاي نوك برگ هايي كه در سايه واقع شده اند مي باشد شيوه مبارزه با اين حشره، استفاده از سموم تماسي مانند مالاتيون. ديازنيون، گوزاتيون به نسبت به يك قاشق مرباخوري ( دو سي سي در يك ليتر آب به اضافه پنج تا شش قطره مايع ظرفشويي ) است كه بايدروي قسمتهاي الوده وشاخ وبرگ گياه(پشت وروي برگها) اسپره نماييد. بهتر است كه اينكاردر خارج از آپارتمان و در فضاي باز انجام شود و اين ماده را از دسترس اطفال دور نگهداريد. در ضمن مقداري از محلول را نيز به صورت ابياري به خاك گلدان بدهيد.
در مصرف محلول زياده روي نكنيد وبه مقدار كفايت استفاده نماييد.بعد از 7 روز سمپاشي تكرار شود.بهتره سمپاشي رو با دز كمتر در مورد تمام گياهان موجود در منزلتان نيز انجام بدهيدو در صورتي كه مؤثر واقع نشود بايد دو هفته بعد تكرار شود. اما نكته اي كه بايد به آن توجه كرد اين است كه درصورتيكه سموم فوق موثر نبودو با عنايت به اين كه اين حشرات از شيره گياهي تغذيه مي كنند، بايد از سموم سيستميك مانند كونفيدور ،اتيون ،متاسيستوكس و...نيز جهت مبارزه استفاده كرد.
برچسب: ،